Uelastycznianie i pielęgnacja skóry. Po oczyszczeniu wyrobów ze skóry i dobrym ich przeschnięciu, trzeba potraktować je środkami pielęgnacyjnymi. Zabieg ten ma przede wszystkim znaczenie ochronne, nie poprawia bowiem ich wartości użytkowych, co najwyżej ich wygląd zewnętrzny. Przy znaczniejszych zniszczeniach skóry konieczne są zabiegi, takie jak impregnacja, podklejanie itd. Pielęgnacja skóry jest zabiegiem profilaktycznym, utrudniającym jej zniszczenie. Ma jednak tylko wówczas sens, gdy obiekty przechowywane są we właściwych warunkach.
W praktyce konserwatorskiej pielęgnacja skóry jest utożsamiana z jej uelastycznieniem Zabieg taki polega głównie na natłuszczeniu skóry, co nie wpływa jednak na jej trwałość (zawartość tłuszczu nie może przekroczyć 5%). Tłuszcz me przywraca skórze jej dawnych cech fizycznych, zmniejsza natomiast zdolność sorpcji szkodliwych substancji. Środki natłuszczające mają na celu osłonięcie włókien skóry, utrzymanie ich elastyczności i równocześnie ochronę przed wyschnięciem. Nie mogą jednak zastąpić zredukowanych garbników ani przywrócić mocy struktury włókien. Wszystkie główne komponenty środków uelastyczniających mają w skórze zasadniczo podobną funkcję polegającą na otoczeniu włókien kolagenu substancją tłustą. Działanie zaś tłuszczu powoduje redukowanie tarcia między włóknami, zatrzymywanie wody we włóknach oraz m.in. ochronę ich przed utlenianiem i atakami mikrobów.
Do środków natłuszczających skóry należą:
1) tłuszcze zmydlające się oraz oleje zwierzęce i roślinne, a więc łój wołowy i barani, tran wielorybi i foczy, olej konopny, kopytkowy i rącznikowy,
2) Substancje tłuszczopodobne jak lanolina, woski (pszczeli, karnauba, montanowy), alkohole woskowe, oleje mineralne, parafina, wazelina,
3) oleje sulfonowane (olej turecki), emulsje substancji tłustych, roztwory tłuste (tj. tłuszcze w organicznych rozpuszczalnikach),
4) mieszaniny emulsji i roztworów tłustych.
Ponadto stosowane są syntetyczne środki tłuste, np. estry kwasów tłuszczowych.
Współcześnie w pracowniach konserwacji często stosuje się do pielęgnacji skóry olej kopytkowy, wodne emulsje lub likiery, czyli stężone mieszaniny środków natłuszczających i emulgatorów. Na likier składają się: oleje ubogie w stearyny (kopytkowy, rzepakowy, słonecznikowy), różne emulgatory (np. olej turecki) lub inne sulfonowane oleje, emulgowane sulfoniany alkoholi tłuszczowych. Przykład takiej mieszaniny, złożonej z 1 części lanoliny, 3 części oleju kopytkowego, 4 części sulfonianów alkoholi tłuszczowych i 5 części wody, podaje K. Nagy (1972).
