Usuwanie plam

Usuwanie plam. Zabieg usuwania plam z tkanin wymaga w pierwszym rzędzie znajomości włókien i rodzaju substancji, które spowodowały zabrudzenia. Czyszczenie tkanin z plam jest czynnością skomplikowaną, wymagającą dużej ostrożności  i w zasadzie powinno być przeprowadzone tylko w przypadkach koniecznych. O ile usuwanie plam z tkanin nowych jest wskazane, o tyle ze starych nie zawsze celowe. Plamy usuwa się przez tepowanię tamponem ze środkiem czyszczącym, względnie mycie, natomiast nigdy tarcie. Po usunięciu plam konieczne jest dokładne wymycie tych miejsc wodą.

Plamy spowodowane substancjami białkowymi, krwią itp. usuwa się z reguły za pomocą środków enzymatycznych. Wymaga to neutralnej kąpieli w temperaturze 30—40°C. Plamy spowodowane błotem usuwane są przy użyciu gorącej wody. nadtlenku wodoru czy roztworu amoniaku. Likwidowaniu plam olejnych, z tłuszczu, wosku czy żywicy służą różne rozpuszczalniki organiczne (czterochlorek węgla, dwuchloroetan. benzen, alkohol etylowy i inne) które jednak niewłaściwie użyte mogą spowodować przesuszenie włókien. Niektórzy konserwatorzy najpierw próbują zeskrobać z tkaniny tłuszcz czy wosk, a następnie plamy po obłożeniu ich arkuszami bibuły (na i pod tkaniną) przeprasowują ciepłym żelazkiem, powodując ich wytopienie. Plamy z lakieru usuwa się m.in. acetonem, z farb pokostowych terpentyną i alkoholem, zaś z atramentu alkoholem metylowym lub amoniakiem. Plamy powstałe z korozji przedmiotów żelaznych czy brązowych, występujące na tkaninach wydobytych w czasie wykopalisk archeologicznych, usuwa się m.in. 2,5-proc. roztworem kwasu szczawiowego. Nanosi się go tamponem na plamy, skąd zostaje wchłaniany wraz z brudem przez często zmienianą podłożoną bibułę. Wilgotne miejsca szybko wysychają dzięki strumieniowi powietrza z odkurzacza lub suszarki. Plamy spowodowane związkami miedzi usuwa się ostrożnie kwasem cytrynowym, szczawiowym czy solnym lub rozcieńczonym amoniakiem używanym na przemian z metanolem i dodatkiem 1 – proc. kwasu azotowego.
Niektórzy konserwatorzy do usuwania plan na tkaninach używają preparatów fabrycznych Roest-Jager (prod. Baumbach-Chemie, Offenbach) lub Komplexonu IM (prod. Sigfned Aktieges, Zofmgen, Szwajcaria). Pod oczyszczoną z plam tkaniną umieszczają bibułę, plamę zwilżają wodą utlenioną i następnie paru kroplami jednego z wymienionych preparatów, tepują, a w końcu przepłukują tkaninę.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *